بررسی تطبیقی ویژگی های کمّی گنبدهای نمکی طاقدیسی و ناودیسی شمال غرب ایران

Authors

معصومه رجبی

دانشگاه تبریز علی شیری طرزم

دانشگاه تبریز

abstract

گنبدهای نمکی از جمله لندفرم هایی هستند که علیرغم اهمیت آن ها، کمتر از ناحیه ژئومورفولوگ ها بررسی شدند.از مجموع گنبدهای نمکی ایران، تعداد قابل ملاحظه ای در شمال غرب واقع است.در مقاله حاضرسعی شده ویژگی های کمیگنبدهای نمکی شمال-غرب ایران مورد بررسی قرار گیرد به همین منظور، با توجه به موقعیت گنبدهای نمکی نسبت بهساختارهای تکتونیکی، گنبدهای نمکی بهدو گروه گنبدهای داخل ناودیس ها و داخل طاقدیس ها تقسیم شده اند. جمع آوری داده هااز طریق بررسی های میدانی، نقشه-های زمین شناسی،تصاویرماهواره ای(اسپات،2012) وعکس های هوایی (1:55000و1:20000) صورت گرفته است. از مجموع 47 گنبد نمکی شناسایی شده در شمال غرب، 29 مورد در داخل و یا حاشیه ساختارهای ناودیسی و 18 گنبد نمکی در داخل ساختارهای طاقدیسی قرار دارند. در این تحقیق، ضمن مقایسه پارامترهای مورفومتری ( ضریب کشیدگی، ضریب افراشتگی، ارتفاع نسبی، مساحت، محیط، دایره-واری و فاصله گنبدها از گسل ها) دو گروه با یکدیگر، تأثیرپذیری این پارامترها از گسل تبریز و نزدیکترین گسل نیز بررسی شده است. نتیجه بررسی پارامترهای مورفومتری گنبدها نشان می دهند که در کل گنبدهای نمکی داخل ناودیس ها نسبت به گنبدهای نمکی داخل طاقدیس دارای مساحت، ارتفاع و دایره واری کمتر است، اما دارای ضریب کشیدگی و ضریب برافراشتگی بیشتری می باشند. گنبدهای داخل ناودیس ها یا روی گسل ها یا در فاصله کمی از گسل ها و اکثراً در جبهه کوهستان ها قرار دارند، در حالی که گنبدهای داخل طاقدیس ها در فاصله بیشتری نسبت به گسل ها قرار دارند. بنابراین پارامترهای مورفومتری گنبدهای داخل ناودیس ها نسبت به گنبدهای داخل طاقدیس، بیشتر تحت تأثیر گسل ها هستند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

طبقه‌بندی و تحلیل ویژگی‌های کمی گنبدهای نمکی شمال غرب ایران از نظر ساختار

چکیده   در شمال غرب ایران بیش از 50 گنبد نمکی با سن نئوژن وجود دارد که 48 گنبد دارای ابعاد قابل اندازه­گیری هستند. یکی از معیارهایی که می توان براساس آن گنبدهای نمکی شمال غرب ایران را طبقه­بندی نمود­، ویژگی های ساختاری برونزدهای نمکی منطقه می­باشد. در این مقاله گنبدهای نمکی شمال غرب ایران با توجه به ویژگی­های ساختاری به دو گروه گنبدهای با ساختار تک شیب و گنبدهای با ساختار طاقدیسی تقسیم شده­اند،...

full text

تکتونیک نمکی و آثار ژئومورفولوژیکی آن در آذربایجان مطالعه¬ی موردی: گنبدهای نمکی شمال غرب تبریز

یکی از پدیده­های جالب ژئومورفولوژی در چشم­انداز بعضی از مناطق گنبدهای نمکی است. این پدیده  در بخش­های مختلف ایران از جمله در زاگرس جنوبی، قم، سمنان و آذربایجان وجود دارد. گنبدهای نمکی آذربایجان حاصل بالاآمدن موادتبخیری نئوژن تحت عنوان سازندهای قم خصوصاً سازند قرمزفوقانی (میوسن) است. این گنبدها از لحاظ عمق، کم­عمق و از لحاظ وسعت متوسط تا کوچک هستند. در تشکیل گنبدهای نمکی آذربایجان علاوه بر اختلاف...

full text

تکتونیک نمکی و آثار ژئومورفولوژیکی آن در آذربایجان مطالعه ی موردی: گنبدهای نمکی شمال غرب تبریز

یکی از پدیده­های جالب ژئومورفولوژی در چشم­انداز بعضی از مناطق گنبدهای نمکی است. این پدیده  در بخش­های مختلف ایران از جمله در زاگرس جنوبی، قم، سمنان و آذربایجان وجود دارد. گنبدهای نمکی آذربایجان حاصل بالاآمدن موادتبخیری نئوژن تحت عنوان سازندهای قم خصوصاً سازند قرمزفوقانی (میوسن) است. این گنبدها از لحاظ عمق، کم­عمق و از لحاظ وسعت متوسط تا کوچک هستند. در تشکیل گنبدهای نمکی آذربایجان علاوه بر اختلاف...

full text

مورفومتری و تحلیل مورفوژنز گنبدهای نمکی شمال غرب ایران و آثار ژئومورفیک حاصا از آن ها

در این تحقیق سعی شده ضمن شناسایی گنبدهای نمکی شمال غرب ایران ویژگی های مورفومتری نبدهای نمکی در ارتباط با عوامل تکتونیکی منطقه مثل گسل ها، ماگماتیسم و چین خوردگی ها بررسی شود. برای رسیدن به این هدف ، با استفاده از کارهای میدانی متعدد و بررسی نقشه های زمین شناسی ، توپوگرافی ، عکس های هوایی و تصاویر ماهواره ای داده های اولیه ، مثل مختصات جغرافیایی ، فاصله از گسل ها ، طول محور گنبدها ، محیط ، مساح...

استفاده از گنبدهای نمکی ایران برای تولید بهینه الکتریسیته

برای پیک سایی در مصرف انرژی در سه دهه گذشته، تکنولوژی نیروگاه های C‏AES (Compressed Air Energy Storage) بعنوان راه حلی مناسب در مدیریت مصرف پیک و همچنین ادغام انرژی های تجدیدپذیر در شبکه برق مطرح و اجرا گشته اند. در این نیروگاه ها انرژی مازاد در اوقات غیر پیک بصورت هوای فشرده در مخازن عظیم زیرزمینی حفرات گنبدهای نمکی نگهداری شده و در اوقات پیک پس از گرم شدن در توربین گازی به احتراق در آمده و ب...

full text

بررسی ویژگی های ریختی آبدزدک اروپایی Gryllotalpa gryllotalpa Orth. : Gryllotalpidae در شمال غرب ایران

آبدزدک اروپایی یکی از مهم­ ترین آفات حشره­ای ایران از جمله منطق ه­ی آذربایجان بوده و خسارت آن در برخی مناطق، بسیار اقتصادی  می ­باشد. در این مطالعه، ویژگی ­های ریختی قسمت­ های مختلف بدن حشره از جمله طول بخش­ های مختلفی از اسکلت خارجی حشرات کامل مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل اندازه­ ی بال ­های جلویی و عقبی، منتهی به تشخیص دوشکلی فصلی به­ صورت افراد بال بلند و بال کوتاه در این گونه گردید که...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های ژئومورفولوژی کمی

جلد ۳، شماره ۱، صفحات ۸۰-۹۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023